Ο δημοσιογράφος της El Pais, Μοϊσές Ναϊμ κάνει πέντε παρατηρήσεις για την τραγωδία που έπληξε την Αϊτή.
Το 2010 θα μείνει στη συλλογική μνήμη ως η πιο τραγική χρονιά στην ιστορία της Αϊτής. Θα αποτελέσει επίσης τη χρονιά κατά την οποία θα φτάσει στη χώρα περισσότερο χρήμα από ποτέ. Είναι αδύνατο να δει κανείς τις εικόνες από την Αϊτή και να μην αισθανθεί μια τεράστια ανάγκη να βοηθήσει. Εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο το κάνουν, όπως βέβαια και οι κυβερνήσεις.
Στο Twitter κυκλοφόρησε το εξής μήνυμα: «Γράψε Haiti στο κινητό σου και στείλε το στο 90999 για να δώσεις 10 δολάρια στον Ερυθρό Σταυρό». Μέσα σε λίγες ώρες, ένα εκατομμύριο άνθρωποι στην Αμερική είχαν στείλει αυτό το μήνυμα, με αποτέλεσμα να συγκεντρωθούν 10 εκατομμύρια δολάρια. Θα αποσταλούν έτσι στην Αϊτή αρκετά χρήματα, φάρμακα, τρόφιμα και ειδικευμένο προσωπικό. Το θέμα είναι πώς θα χρησιμοποιηθούν. Αυτή είναι η πρώτη παρατήρηση που κάνει ο Μοϊσές Ναϊμ στην Ελ Παϊς.
Η εμπειρία έχει δείξει επίσης ότι η αποφασιστικότητα της διεθνούς κοινότητας να βοηθήσει θα υποχωρήσει όταν οι νεκροί ενταφιαστούν, τα ορφανά εξαφανιστούν από τις τηλεοπτικές οθόνες και οι δημοσιογράφοι πάνε να καλύψουν άλλες τραγωδίες. Και αυτή είναι η δεύτερη παρατήρηση. Τα χρήματα και η διεθνής βοήθεια είναι αναγκαία, αλλά δεν επαρκούν. Οι τόνοι των φαρμάκων που φτάνουν στο αεροδρόμιο του Πόρτ-ο-Πρενς δεν θα χρησιμεύσουν και πολύ αν δεν συνδεθούν με ένα δίκτυο διανομής που θα επιτρέψει τη διάθεσή τους εκεί που πρέπει. Μόνο που αυτά τα δίκτυα διανομής δεν υπάρχουν. Ο σεισμός έδωσε τη χαριστική βολή σε ένα σύστημα που είχε ήδη πληγεί από δεκαετίες φτώχειας, διαφθοράς και ακυβερνησίας. Η ανοικοδόμηση της χώρας θα είναι δύσκολη. Ακόμη πιο δύσκολη, όμως, θα είναι η οικοδόμηση των θεσμών που θα δώσουν στη χώρα τη δυνατότητα να λειτουργήσει.
Η τρίτη παρατήρηση είναι, ότι οι ξένες οργανώσεις που λειτουργούν στην Αϊτή κάνουν και καλό και κακό. Πριν από την τραγωδία αυτή, η καταστροφική κατάσταση της χώρας την είχε καταστήσει τον πρώτο προορισμό κάθε είδους Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης. Ο Ντέιβιντ Μπρουκς έγραψε στους Νιου Γιορκ Τάιμς ότι η Αϊτή είναι η χώρα με τις περισσότερες κατά κεφαλή ΜΚΟ στον κόσμο. Αυτό φυσικά είναι καλό. Το κακό είναι ότι δεν υπάρχει κυβέρνηση για να τις συντονίσει και ότι η παρουσία τόσων οργανώσεων με περισσότερα χρήματα, πόρους και προσωπικό από την ίδια την κυβέρνηση καθιστά ακόμη δυσκολότερη τη διακυβέρνηση της χώρας. Ένα επιπλέον πρόβλημα είναι ότι εκτός από τις οργανώσεις, έχουν μπει στη χώρα και έμποροι ναρκωτικών. Η Αϊτή έχει μετατραπεί στο ιδανικό διαμετακομιστικό κέντρο για τη μεταφορά ναρκωτικών από τις Ανδεις στις Ηνωμένες Πολιτείες. Μερικά από τα πρόσωπα που ασκούν μεγάλη επιρροή στην πολιτική και την οικονομία της Αϊτής μένουν στο Μεξικό και την Κολομβία: είναι οι νονοί των ναρκωτικών. Και αυτοί δεν έπαθαν τίποτα από τον σεισμό.
Τέταρτη παρατήρηση: πρέπει να βοηθηθεί η Δομινικανή Δημοκρατία. Οι σεισμοί προκαλούν μερικές φορές τσουνάμι. Και ο σεισμός της Αίτής θα προκαλέσει ένα ανθρώπινο τσουνάμι προς τη Δομινικανή Δημοκρατία. Η χώρα αυτή, που τυγχάνει καλύτερης διακυβέρνησης από τον γείτονά της, είναι κι αυτή πολύ φτωχή και οι εύθραυστοι θεσμοί της δεν είναι ικανοί να ανταποκριθούν ικανοποιητικά στις ανάγκες των προσφύγων. Αν δεν σταλεί βοήθεια και σ'αυτή τη χώρα, ενδέχεται να βυθιστεί σε κοινωνική και πολιτική κρίση.
Η τελευταία παρατήρηση του Μοϊσές Ναϊμ είναι ότι παρά τα όσα έχουν συμβεί στο παρελθόν, ίσως η διεθνής κοινότητα και οι Αϊτινοί να μας επιφυλάσσουν μια έκπληξη. Η διεθνής κοινότητα ίσως να έχει διδαχθεί από το παρελθόν και η βοήθεια που θα στείλει να μην είναι τόσο λιγοστή όσο σε άλλες περιπτώσεις. Οι Αϊτινοί και η δυναμική διασπορά της χώρας ίσως να συνειδητοποιήσουν ότι η τραγωδία αυτή προσφέρει μια ευκαιρία να αλλάξει πορεία η χώρα τους. Δεν είναι ένα πολύ πιθανό σενάριο, αλλά δεν είναι και αδύνατο.
www.kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
